Nét độc đáo trong các món ăn Châu Á

Nền ẩm thực của một quốc gia hay một khu vực sẽ bị ảnh hưởng sâu sắc bởi điều kiện tự nhiên của nơi đó. Đặc trưng của các món ăn châu Á cũng có mối quan hệ mật thiết với thiên nhiên.   Nhờ vào điều kiện thời tiết thuận lợi, khí hậu nhiệt đới và được bao bọc bởi đại dương lớn, các quốc gia Châu Á phát triển mạnh mẽ giống cây lương thực nhiệt đới như lúa gạo, đa dạng các loại hoa quả và nguồn thuỷ hải sản dồi dào. Ngoài ra, do ảnh hưởng bởi nền văn minh, lịch sử lâu đời, các món ăn châu Á không chỉ phải thơm ngon, mà còn phải có sự giao thoa với văn hoá, mang những triết lý, giá trị nhân sinh quan sâu sắc. 

Ẩm thực Trung Hoa - cái nôi tạo nên tiền đề cho các món ăn Châu Á:

Trung Quốc có nền ẩm thực đặc sắc thuộc top 10 nền ẩm thực hàng đầu thế giới. Những món ăn trứ danh như vịt quay Bắc Kinh, canh cá Giang Tô, đậu phụ Tứ Xuyên hay các món dimsum đã góp phần làm nên sự vẻ vang đó. Chính vì thế, khi nhắc đến cái nôi của các món ăn Châu Á, ta không thể không nhắc đến ẩm thực Trung Hoa.

Với bề dày lịch sử hơn 5000 năm, chịu ảnh hưởng bởi nhiều vùng văn hoá khác nhau, Trung Quốc có đa dạng các phong cách ẩm thực khác nhau trải đều khắp lãnh thổ. Từ những món ăn nồng đậm gia vị của Sơn Đông, những món hải sản tinh tế tươi ngon tinh tế của vùng Phúc Kiến, đến hương vị cay trứ danh của các món ăn Tứ Xuyên, hay những món ăn được bày trí cầu kỳ và đẹp mắt của vùng Giang Tô, khám phá ẩm thực Trung Hoa là một trong những lí do thu hút hàng trăm triệu lượt khách du lịch đến Trung Quốc hàng năm. 

Ẩm thực Nhật Bản – Tô điểm thêm nét cầu kỳ và tinh tế cho các món ăn Châu Á:

Khác với các món ăn của Trung Quốc, ẩm thực Nhật Bản đề cao sự tinh tế và triết lý gửi gắm trong từng món ăn. Ẩm thực Nhật Bản được xem là một hình thức nghệ thuật, gọi là Washoku. Trong nghệ thuật ẩm thực Nhật Bản có quy tắc được gọi là “Tam ngũ”:  - Ngũ vị: ngọt - chua - cay - đắng - mặn. - Ngũ sắc: trắng - vàng - đỏ - xanh - đen. - Ngũ pháp: sống - ninh - nướng - chiên - hấp. Quy tắc này là “bí quyết” của các đầu bếp Nhật Bản, giúp món ăn của Nhật vươn tầm quốc tế.

Người Nhật đề cao những hương vị nguyên thuỷ của nguyên liệu nên rất hạn chế sử dụng các loại gia vị thông thường. Họ tận dụng những “gia vị” từ tự nhiên như đậu nành, cá, rong biển, rau củ và gạo. Sự khéo léo của đầu bếp Nhật Bản được thể hiện ở cách sắp xếp, kết hợp các nguyên liệu đó như thế nào để tạo ra một món ăn hài hoà hương vị.  Ngoài ra, các món ăn Nhật Bản thường mang nhiều ý nghĩa sâu sắc: Món sushi cá tráp biển mang ý nghĩa cầu chúc sự sung túc, thịnh vượng; Món tôm có ý nghĩa chúc trường thọ; Món đậu phụ chúc sức khoẻ…Các món ăn Châu Á khác cũng đã học hỏi và ứng dụng điểm đặc sắc này.

Ẩm thực Đông Nam Á – Món ăn Châu Á đơn sơ, mộc mạc:

Nền văn hóa ẩm thực lớn thứ ba có ảnh hưởng đến phong cách chung của các món ăn Châu Á là khu vực Đông Nam Á. Đặc trưng ẩm thực của khu vực này là nhấn mạnh vào sự đơn giản và tận dụng được sự tươi ngon của nguyên liệu. 

Ẩm thực Đông Nam Á ưa chuộng những phương thức chế biến mộc mạc, ít cầu kỳ như xào nhanh, chiên, luộc hoặc hấp. Với khí hậu nhiệt đới gió mùa, mưa thuận gió hoà, nên điểm làm nên nét đặc sắc cho món ăn ở khu vực này chính là ở những nguyên liệu nhiệt đới tươi ngon, thanh mát. Món ăn của người Đông Nam Á luôn đạt được độ hài hoà giữa các vị chua, cay, ngọt, mặn. Trong khi ở khu vực Đông Bắc của Châu Á nhấn mạnh hương vị bằng việc sử dụng nước tương. Thì ở khu vực Đông Nam Á lại chuộng “văn hoá nước mắm” trong hầu hết món ăn.

Nhờ sự đa dạng và phong phú từ các nền văn hóa khác nhau, món ăn châu Á có những đặc trưng riêng biệt mà những nơi khác không có được. Đó là sự kết hợp giữa bản sắc văn hóa, nền văn minh lâu đời, triết lý dân tộc và thói quen ăn uống có từ ngàn năm của dân cư nơi đây. Tất cả những yếu tố đó kết hợp hài hoà với nhau tạo thành nét đặc trưng trong ẩm thực Châu Á.