Cách làm gà cúng đẹp mắt cho mâm cỗ truyền thống

Gà luộc từ bao đời nay đã là một lễ vật không thể thiếu trên mâm cỗ cúng của người Việt, tuy nhiên cách làm gà cúng đẹp mắt thì không phải ai cũng làm được. Chính vì vậy, bài viết này sẽ hướng dẫn chi tiết cách làm gà cúng đẹp mắt, đúng tiêu chuẩn mà dễ dàng thực hiện cho các chị em tham khảo.

Cách làm gà cúng đẹp mắt theo truyền thống

Vì trong mâm cỗ cúng thì dĩa gà luộc có vai trò rất quan trọng, đại diện cho nhiều quan niệm dân gian, do đó để làm nên một dĩa gà cúng đẹp, vừa ý thì các bước chuẩn bị đều phải cần sự cẩn thận và chăm chút nhiều hơn. Cách làm gà cúng đẹp bắt đầu từ các bước như sau.

Bước 1: Chọn gà trống để cúng

Theo kinh nghiệm qua nhiều thế hệ, để chọn gà trống chuẩn bị cho mâm lễ cúng tiêu chuẩn thì bạn nên chọn những con gà trống mình mẩy chắc khỏe, lông bóng mượt, có mào đỏ tươi và nhú phải đều nhau, cân nặng từ 1,5 - 1,8kg. Đây là bước quyết định làm nên dĩa gà cúng có đẹp và trang trọng hay không.

Bước 2: Sơ chế thịt gà cúng

Khi sơ chế thịt gà thì trước hết ta cần chuẩn bị một số dụng cụ như sau:

• 1 con dao sắc dùng khi cắt tiết gà.
• 1 bát nhỏ dùng để hứng tiết gà.
• 1 ấm nước sôi.
• 1 dĩa lớn.
• Một ít muối, nước sạch.

Cách làm thịt gà cúng: Bẻ 2 cánh gà ra đằng sau, giữ chặt vừa đủ để không làm tím phần cánh gà, sau đó dốc ngược đầu gà hướng xuống chén nhỏ đã chuẩn bị từ trước, dùng tay vặt sơ phần lông phía dưới cổ gà, để vừa được nhiều tiết nhất vừa không làm tím gà, ta lấy dao cắt vào phần dưới tai con gà trống.

Sau khi hứng gần hết tiết chảy xuống thì cho đầu gà vào cánh, để tầm vài phút, khi gà đã chết hẳn thì đem đi vặt lông. Cho gà đã cắt tiết vào nồi nước sôi, chỉ trụng sơ qua vài lần rồi nhấc ra.

Để vặt lông gà nhanh và sạch thì nên vặt ngay khi vừa trụng qua nước sôi và vặt theo chiều xuôi. Tiếp tục bóc sạch lớp màng ở chân, lưỡi, mào và mỏ gà. Khi gà đã được nhổ sạch lông và rửa qua một lần nước thì ta lấy muối ăn xát đều lên thân nhằm khử mùi hôi cũng như lông măng còn sót lại của gà.

Để gà cúng đẹp mắt hơn thì ta sẽ tiến hành mổ moi gà. Ở phần diều gà, ta rạch một đường nhỏ tầm 2 cm, lôi toàn bộ diều và cuống họng ra rồi tiếp tục rạch thêm 1 đường khoảng 3 - 4 cm nữa ở gần hậu môn gà, đưa tay vào trong nhẹ nhàng lôi hết phần nội tạng của gà ra đĩa riêng. Sau khi mổ xong thì rửa lại qua một lần nước nữa rồi đặt gà ra đĩa, như vậy ta đã xong bước sơ chế gà.

Bước 3: Tréo gà cúng - các cách tréo gà cúng thông dụng

Đây là bước tạo hình cho gà cúng sao cho đẹp mắt và thêm phần trang trọng trên mâm cúng truyền thống. Tuỳ theo ý muốn của gia chủ cũng như mục đích của buổi lễ, cúng thì sẽ có một số cách tréo tạo thế nằm của gà cúng như sau.

Tréo gà theo kiểu gà cánh tiên

Đây là cách tréo gà quen thuộc và hay được sử dụng nhất vì tính dễ thực hiện của nó. Sau khi sơ chế gà xong ta dùng dao khứa nhẹ phần cánh, rồi đan 2 cánh này chéo vào nhau, để được hình cánh tiên như mong muốn thì khi đan phải lưu ý đưa 2 phần khớp cánh chạm vào nhau. Tiếp đó, đưa phần đầu gà nhét vào giữa cánh gà chéo lại, rồi dùng dây lạt buộc chặt để cố định hình dáng. Tiếp tục ở các khớp chân gà dùng dao khứa nhẹ rồi cài lại chân gà, dấu vào phần bụng. Như vậy là ta đã xong kiểu tréo gà cánh tiên với dáng gà lúc này đầu hướng lên cao oai phong, 2 cánh xòe đều đẹp mắt.

Tréo gà theo kiểu gà quỳ

Không như cách tréo gà cánh tiên phải đan 2 cánh vào với nhau thì cách làm này chỉ cần khép 2 cánh gà vào thân sườn, để tạo nên thế quỳ tự nhiên cho gà ta khứa nhẹ khớp chân, sau đó bẻ quặp 2 chân ra phía sau rồi dùng dây lạt buộc cố định lại, còn phần đầu gà ta sẽ cho hướng về phía trước. Đây là cách tréo gà giúp dĩa gà cúng luộc xong sẽ to đầy hơn và tăng phần trịnh trọng trên mâm cúng.

Tréo gà theo kiểu gà bay

Đầu tiên ta bẻ nhẹ 2 cánh gà rồi bắt ngược ra sau lưng, sau đó buộc cố định ở phần khớp xương cánh lên phần đầu gà bằng dây lạt. Phần chân gà giữ nguyên không khứa mà ẩn gọn dấu bên trong bụng gà, giữ cho phần đầu gà luôn hướng về phía trước, thế là đã hoàn thành thế gà bay. Đây là thế gà cúng mới mẻ mà cực kỳ bắt mắt trong mâm cúng, do đó ngày nay cũng rất được ưa chuộng áp dụng.

>> Các món gà ngon và hấp dẫn của Bếp nhà TASTY đang chờ bạn khám phá

• Ức gà đút lò phủ lá chanh

• Gà nướng Tây Bắc
• Sụn gà xóc muối Tây Ninh

Bước bốn, luộc gà cúng đúng chuẩn

Các nguyên liệu cần chuẩn bị khi luộc gà cúng bao gồm:

• 50g hành tím, bóc sạch lớp vỏ ngoài cùng.
• 1 muỗng café muối ăn.
• 1 nồi lớn (sâu lòng) dùng để luộc gà.
• Nước sạch.

Cách luộc gà cúng: Cho nước vào nồi và đặt lên bếp, ngay khi nước còn lạnh thì cho tiếp phần gà cúng và hành tím vào, không để khi nước sôi mới cho gà vào vì sẽ làm cho gà khó chín đều và da bị nứt, gây mất thẩm mỹ.

Khi sôi, nếu để nước sôi lâu thì phần thịt ở đùi gà sẽ co rụt lại rất xấu nên khi thấy nước bắt đầu sôi thì ta nên vặn nhỏ lửa lại, nấu thêm tầm 10 phút thì tắt bếp, bắc nồi xuống và đậy kín nắp vung trong khoảng 15 phút nữa là xong bước luộc gà.

Để kiểm tra gà đã chín đều hay chưa, có thể sử dụng đũa chọc vào gà, nếu thấy dễ dàng đâm xuyên và không có nước máu ứa ra thì gà đã chín.

Trình bày đĩa gà cúng 

Để đĩa gà cúng trông tươi tắn và bắt mắt thì sau khi vớt ra khỏi nồi luộc nên nhúng ngay vào nồi nước lạnh khác, cho đến khi gà nguội hẳn thì mới đem bày đĩa. Khi thịt đã ráo nước tương đối thì dùng nghệ giã nhỏ, vắt lấy nước rồi đem trộn cùng với mỡ gà, quét đều một lớp hỗn hợp này lên da gà. Thế là bạn đã hoàn thành xong các bước để làm nên đĩa gà cúng đẹp rồi.

Với hướng dẫn chi tiết cách làm gà cúng đẹp, đạt tiêu chuẩn cho các mâm cỗ cúng trên đây, TASTY Kitchen hy vọng rằng gia đình bạn sẽ có được những mâm cỗ trang trọng và đẹp mắt hơn trong các ngày lễ, Tết. Chúc các bạn thành công.